Jak chronić pracowników przed zagrożeniami biologicznymi?
W artykule Zagrożenia biologiczne omówiłam rodzaje zagrożeń, które często są bagatelizowane podczas szkoleń okresowych BHP.
Tym razem przyjrzymy się temu, jak chronić pracowników przed zdefiniowanymi w miejscu pracy zagrożeniami.
PAMIĘTAJ!
Pracownicy narażeni na działanie szkodliwych czynników biologicznych, podobnie jak pracownicy narażeni na inne czynniki szkodliwe, podlegają obowiązkowi profilaktycznych badań lekarskich.
Ocena ryzyka
W przypadku jakiejkolwiek czynności mogącej stwarzać ryzyko wystąpienia narażenia na działanie szkodliwych czynników biologicznych trzeba przeprowadzić ocenę ryzyka zawodowego. Polega ona na zaklasyfikowaniu zidentyfikowanego czynnika do określonej grupy zagrożenia i ustaleniu środków eliminujących narażenie lub ograniczających stopień tego narażenia przez:
- środki techniczne, takie jak np.: odpowiednie pomieszczenia higieniczno-sanitarne (toalety, szatnie, pomieszczenia do spożywania posiłków),
- środki ochrony zbiorowej (wentylacja ogólna, miejscowa), zapewnienie bezpiecznych warunków odkażania, czyszczenia, a w razie konieczności – niszczenia odzieży,
- środki ochrony indywidualnej i wyposażenia, które uległy skażeniu szkodliwym czynnikiem biologicznym, łatwo zmywalne i odporne na działanie środków chemicznych powierzchnie podłóg, ścian i blatów, urządzenia i środki do mycia i dezynfekcji, bezpieczne systemy składowania i transportu odpadów, oddzielenie ludzi od obszarów zagrożonych np. poprzez automatyzację pracy.
Środki organizacyjne
Należą do nich ograniczanie liczby pracowników narażonych lub potencjalnie narażonych; stosowanie znaku ostrzegawczego przed zagrożeniami biologicznymi; dostarczenie pracownikowi aktualnych pisemnych instrukcji postępowania ze szkodliwym czynnikiem biologicznym; informowanie i szkolenie pracowników, na temat, np.: właściwego postępowania w przypadku niebezpiecznego zdarzenia z udziałem szkodliwych czynników biologicznych (zakłucia, skaleczenia, uwolnienia się szkodliwego czynnika biologicznego), zakazu spożywania posiłków, zakazu noszenia prywatnej odzieży w pracy oraz prania odzieży roboczej w domu; unikanie czynności prowadzących do tworzenia aerozoli; fachowe zwalczanie i usuwanie gryzoni (szczurów i myszy).
Środki higieniczne
Możemy je podzielić na: środki higieny stosowane ogólnie, to znaczy: udostępnianie i stosowanie środków czyszczenia, ochrony i pielęgnacji skóry, udostępnianie pomieszczeń higieniczno-sanitarnych, umożliwianie oddzielnego przechowywania odzieży prywatnej i roboczej, zapewnianie możliwości oddzielnego przechowywania żywności i napojów, regularne czyszczenie lub wymiana odzieży roboczej i środków ochrony indywidualnej; opracowanie planu czyszczenia i dezynfekcji (pomieszczeń, powierzchni roboczych, sprzętu, urządzeń) obejmującego terminy ich wykonywania, jak również konsekwentne ich realizowanie.
Środki indywidualne
W zależności od drogi narażenia, pracownika należy wyposażyć w środki ochrony indywidualnej, w przypadku:
- w przypadku kontaktu powierzchniowego należy wyposażyć pracownika w środki ochrony rąk (np. rękawice), odzież ochronną (np. kombinezony), obuwie ochronne;
- w przypadku kontaktu z krwią i innymi płynami fizjologicznymi należy wyposażyć pracownika w odzież ochronną (np. fartuchy), środki ochrony rąk (np. rękawiczki), ochrony układu oddechowego (np. półmaski), ochronę oczu;
- w przypadku drogi powietrzno-kropelkowej (aerozole) należy wyposażyć pracownika w środki ochrony układu oddechowego (np. maski z filtrami), ochronę oczu.
PAMIĘTAJ! Pracodawca zobowiązany jest do zapewnienia szczepień ochronnych pracownikom narażonym na działanie szkodliwych czynników biologicznych, o ile dostępna jest odpowiednia szczepionka.